بررسی ماهیت اقتصاد مقاومتی و نظریه‌های توسعه اقتصادی

مفهوم توسعه بعد از جنگ جهانی دوم گسترش یافت، به گونه‌ای که در اواخر قرن بیست و در قرن بیست و یکم قدرت کشورها بر اساس میزان توسعه‌یافتگی به‌ویژه توسعه اقتصادی تعریف می‌شود. از این ‌رو تلاش‌هایی برای ارائه الگوهای توسعه در جوامع مختلف شکل گرفت که نتیجه آن طرح نظریاتی در این زمینه بود. این نظریه‌پردازی برای دستیابی به الگوی مطلوب توسعه هیچ‌گاه متوقف نشده است و همچنان ادامه دارد. دیدگاه‌های اولیه مبتنی بر توسعه خطی بود اما مکاتب بعدی آن را رد کردند و بر الگوی توسعه بومی تأکید داشتند. ایران نیز پس از انقلاب اسلامی سعی کرد تا الگوی پیشرفت و توسعه به‌ویژه در حوزه اقتصادی خود را تدوین کند و نهایتاً در سال 91 الگوی اقتصادی مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد. سؤالی که در پژوهش حاضر مطرح می‌شود این است که آیا الگوی اقتصاد مقاومتی یک الگوی جدید است و یا برگرفته از نظریه‌های توسعه‌ای است که قبلاً مطرح شده‌اند؟ در پاسخ به این سؤال این فرضیه به سنجش گذاشته می‌شود که هرچند الگوی اقتصاد مقاومتی با توجه به مؤلفه‌های بومی ایران تعریف شده است، اما درواقع ترکیبی از نظریه‌های نوسازی و وابستگی است که پیش‌تر ارائه شده است؛ از این ‌رو نمی‌توان آن را یک الگوی جدید دانست، اما به هر شکل ماهیت مستقلی دارد. این پژوهش در چارچوب الگوهای توسعه بررسی می‌شود. روش تحقیق در این پژوهش، مقایسه‌ای و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اینترنتی است.